نوجوانی مرحله‌ای مهيج و چالش‌برانگيز از زندگی برای نوجوانان و والدينشان است. بيشتر نوجوانان در اين مرحله از زندگی، با والدينشان بحث و جدل دارند، محدوديت‌هایی را تجربه می‌كنند، دوست دارند وقت بیشتری را با دوستانشان در بیرون از منزل بگذرانند و به زندگی بعد از دبيرستان فکر می‌کنند.
والدين در این دوره، بيشتر نگران انتخاب‌های صحیح و غلط، دردسرهای احتمالی و مسئوليت‌پذيری نوجوانشان هستند. اين نگرانی‌ها كاملاً طبيعی است. زمانی كه اين مرحله از زندگی با صرع همراه باشد، نگرانی والدين بیشتر خواهد شد. بعضی از نوجوانان می‌خواهند به تنهایی سفر بروند تا ثابت كنند كه آنها هم مثل ساير دوستانشان بوده و توجهی به سلامتيشان نمی‌كنند.
والدين می‌توانند نوجوانانشان را به شیوه‌ای کمک كنند تا این آشوب‌ها و اضطراب‌ها به حداقل برسد. آنها می‌توانند فرزندانشان را تشويق كنند تا فعاليت‌های سالم با همسالان خود داشته باشند. مسائل مربوط به امنیت و استقلال نوجوان می‌تواند به جای تبدیل شدن به مشاجره، از راه گفت‌وگوهای سالم حل شود. اين كار هم برای والدین و هم نوجوان، اين امكان را فراهم می‌سازد كه به نیازهای یکدیگر توجه کرده و با توافق به آنچه که می‌خواهند برسند.
از همان ابتدای نوجوانی، اين باور كه نوجوان با پیوستن به يک گروه از دوستان آشنا به صرع، می‌تواند به كنترل تشنج، امنیت و سلامتی خویش برسد؛ سبب می‌شود تا میزان نگرانی والدین کاهش یابد. به یاد داشته باشیم که نوجوان، هميشه نوجوان باقی نخواهد ماند. او به دورۀ بزرگسالی قدم می‌گذارد و نيازمند يادگيری نقش‌های بزرگسالی خواهد بود. مهمترین وظيفۀ والدين، آماده‌سازی آنان برای دورۀ بزرگسالی به وسیلۀ آشنایی با مهارت‌های مورد نياز زندگی است.
چه رفتاری در خلق وخوی نوجوانی، طبیعی است؟
برخی از کودکان پیش از رسیدن به مرحلۀ نوجوانی، دمدمی مزاج هستند و بعد در دوران نوجوانی نیز، این نوسان‌های خلقی بیشتر شده و به سادگی آشفته می‌شوند. در حالی که بعضی دیگر ممکن است اینطور نباشند. به طور کلی در نوجوانان نوسان خلقی طبیعی، کوتاه است و معمولاَ در واکنش به چیزی که اتفاق می‌افتد، مثل یک مشکل یا طردشدگی، به وجود می‌آید. اگر نوجوان شما دوستان خوبی دارد که مورد تأیید شما هستند؛ تکالیف مدرسه را خوب انجام می‌دهد و کلاً دغدغه‌های زیادی برای نگرانی شما ندارد؛ برخی نوسان‌های خلقی در او طبیعی است.
همچنین نوجوانان تمایل به حرکت الاکلنگی در خلق‌وخوی خود دارند. اگر می‌بینید در یک لحظه، نوجوانتان نسبت به شما تند و تیز است و لحظۀ دیگر همه چیز شیرین می‌شود، احتمالاً این نوسان‌های خلقی نوجوانی است.وقتی آنها عصبانی هستند، معمولاً شنیدن این جمله‌ها از آنها طبیعی است : «کاش هرگز به دنیا نیامده بودم.» یا «از خودم متنفرم.» خیلی اهمیت دارد که در زمان آرام شدنشان، پیگیری شود که آیا واقعاً به این جمله‌ها باور دارند یا خیر.
چه چیزی در نوجوانان و خلق‌وخوی آنها طبیعی نیست؟
زمانی که به نظر می‌رسد غم، آشفتگی یا اضطراب، هیجان اصلی نوجوان شما است و این احساس‌ها، برای هفته‌ها در او باقی مانده و تبدیل به مانعی در انجام تکالیف مدرسه، روابط دوستانه و خانوادگی شده است؛ این دیگر طبیعی نیست. یعنی مشکلی وجود دارد.
اگر نوجوان شما در حالت خشم، مثلاً چاقو برمی‌دارد یا کاری مثل باز کردن پنجره و تهدید به پرتاب کردن خود می‌کند، این رفتارها نگران‌کننده است. رفتار تهدیدکننده و آسیب‌زننده لازم است جدی پیگیری شود.
نشانه‌های افسردگی در نوجوانان کدامند؟
این علائم در نوجوانان بسیار شبیه علائم مشابه در بزرگسالان هستند و شامل موارد زیر هستند :
- آشفتگی یا غمگینی که هفته‌ها طول بکشد.
- از دست دادن علاقه به چیزهایی که قبلاً از آنها لذت می‌برده است.
- تغییر در اشتها، خواب و میزان انرژی
- کاهش تمرکز ( که می‌تواند با افت تحصیلی همراه باشد. )
- دوری کردن از جمع خانواده و دوستان
- اقدام به رفتارهای خطرناک
اگر حدس می‌زنید نوجوانتان دچار افسردگی شده است، چه کاری لازم است انجام دهید؟
تلاش کنید بدون هیچ قضاوتی و همدلانه با او مرتبط شوید. ببینید چه چیزهایی او را اذیت می‌کند. اهمیت دارد که فرزندتان بداند که شما برای کمک به او آماده هستید. بهتر است با یک مشاور در این زمینه گفت‌وگو کنید. می‌توانید مشاور مدرسه را نیز در جریان قرار دهید. افسردگی به راحتی قابل درمان است. اگر نگران هستید که فرزندتان اقدام به خودکشی کند؛ سریعاً با یک متخصص مشورت بگیرید. خودکشی موقعیتی است که کاملاً امکان پیشگیری دارد. تا جایی که می‌توانید در روند درمان فرزندتان درگیر شوید. سعی کنید در این زمینه مطالعه کنید و مطالب بیشتری را بدانید.
مرکز مشاوره آفتابگردان، مرکز مشاوره تخصصی انجمن صرع برای مشاوره‌های تخصصی در خدمت شماست : 02166420840
