#مدیریت_صرع

سلامت روان

استرس به طور کلی پاسخی است که هر فرد  به تغییرهای زندگی‌اش می‌دهد؛ به ویژه اگر مرتبط با یک تهدید یا یک دستور باشد. استرس می‌تواند از محرک‌های محیطی، جسمی یا روانی منشأ بگیرد.

همۀ افراد، چه افراد مبتلا به صرع، چه  خانواده‌های ایشان، دوستانشان و یا  دیگران  می‌توانند در زمان‌های مختلف استرس داشته باشند. استرس بخشی از  زندگی طبیعی است و با موارد زیر مرتبط است:

  • یک برنامۀ شلوغ که زمان کمی برای استراحت یا تفریح باقی می‌گذارد.

  • انتظارهای غیرواقعی یا درخواست‌های خیلی زیاد

  • احساس شتاب همیشگی و کار بیش از حد

  • یک موقعیت سخت در زندگی مثل یک مسئلۀ جدی سلامتی یا چالشی در روابط

  • تغییرهای بزرگ زندگی مثل تغییر شغل یا مهاجرت

  • فقدان مهارت یا توانمندی پذیرش مسئولیت

استرس می تواند هم به ما کمک کند و هم آسیب زننده باشد.  

  • استرس می‌تواند محرکی برای فرد باشد تا به مسئله‌های طبیعی زندگی‌اش به همان خوبی موقعیت‌های خطرناک یا چالش‌برانگیز پاسخ دهد.

  • اگر فرد استرس بیش از اندازه داشته باشد یا مهارت‌های لازم برای سازگاری با استرس نداشته باشد؛ خیلی راحت می‌تواند تحت استرس شدید قرار بگیرد.

  • ابتلاء به یک مسئلۀ سلامتی، مثل صرع و تشنج‌های تکرارشونده هم، می‌تواند عامل به وجودآورندۀ استرس باشد.

دلیل اینکه چرا استرس ممکن است سبب تحریک تشنج شود، هنوز مشخص نیست.

استرس افراد را به روش‌های مختلف تحت تأثیر قرار می‌دهد :

• استرس موجب آزادسازی هورمون‌های مرتبط با سیستم عصبی می‌شود؛ که به نوبۀ خود، مغز را درگیر می‌کند.

• قسمتی از مغز که درگیر تشنج می‌شود، اهمیت دارد. مثلاً تشنج‌های موضعی، همان قسمت‌هایی از مغز هستند که در پاسخ به استرس، درگیر می‌شوند.

• استرس ممکن است الگوی خواب فرد را مختل کند که خود می‌تواند موجب تحریک تشنج شود.

بیشتر

مدیریت عوامل محرک تشنج

در کنترل تشنج‌ها، فراموش نمی‌کنیم که سبک زندگی در کنترل تشنج‌ها بسیار مؤثر است:

1. الگوی منظم خواب، یکی از عوامل مهم کنترل تشنج‌ها است. بیدار ماندن تا نیمه‌شب و پرخوابی در روز همانند کم‌خوابی، می‌تواند عامل تشدید تشنج‌ها باشد.

2. گرسنگی از عوامل تحریک کنندۀ تشنج‌ها است. روزه برای افراد مبتلا به صرع، توصیه نمی‌شود. پرخوری نیز با افزایش وزن، موجب افزایش میزان داروها می‌شود.

3. مواد غذایی محرک ( قهوه – ادویه‌جات تند – کافئین ) بهتر است محدود شود. حساسیت‌های غذایی که موجب تشدید تشنج‌ها می‌شود، نیز لازم است در رژیم غذایی منظور شود.

4. یادگیری مهارت‌های ارتباطی و مدیریت خشم و هیجان، کمک می‌کند تا در زمان‌های دشوار، بتوانیم با مرتبط شدن با خویش و اقدام مثبت، از تشدید تشنج‌ها جلوگیری کنیم.

5. مصرف مرتب داروها نیز به کنترل بهتر تشنج‌ها کمک می‌کند.

 

بیشتر

مدیریت صرع کودکم

من نگران هستم. آیا این طبیعی است؟ 

مشاهدۀ تشنج یک کودک برای بیشتر والدین صحنه‌ای بسیار ترسناک است. بعد از تشنج، معمولاً والدین برای احتمال تشنج‌های بعدی و آسیب‌های احتمالی و حتی مرگ کودک مضطرب می‌شوند. والدین معمولاً به قدری نگران کودکشان می‌شوند که اجازه نمی‌دهند از آنها دور شود، مثلاً اجازۀ رفتن کودک به خانۀ دوستش یا اقوام و خویشان، رفتن به مدرسه، یا شرکت در فعالیت‌های ورزشی را به او نمی‌دهند. ممکن است حتی با کودک به اتاقش بروند و در اتاق کودک بخوابند، تا بتوانند در طول شب بر او نظارت داشته باشند. متأسفانه در این موارد، خواب والدین دچار اختلال می‌شود.

طبیعی است که والدین در ابتدا، احساس اضطراب داشته باشند. البته مهم است بدانند خطر مرگ یا آسیب جدی در تشنج، در بیشتر کودکان خیلی کم است. در بیشتر کودکان، تشنج‌ها با دارو قابل کنترل هستند.

چه کارهایی می‌توانم برای کاهش خطر در کودکم انجام دهم؟ 

اینجا روش‌هایی برای کاهش خطر تشنج‌ها ذکر شده است:

◀️ اطمینان داشته باشید که کودکتان، داروهای ضدصرع خود را مرتب مصرف می‌کند. فراموش کردن مصرف دارو یکی از شایعترین مشکلات  افزایش تشنج‌ها و یا حتی احتمال اورژانسی شدن تشنج‌ها است.

◀️ اگر داروها جواب نداده و تشنج‌ها همچنان ادامه دارد؛ با پزشک کودکتان تماس بگیرید. شاید لازم است داروها بررسی شوند یا روش‌های دیگری امتحان شوند.

◀️ کمک‌های اولیه در زمان تشنج را یاد بگیرید. بدانید چه زمانی نیاز است تا کودکتان به بیمارستان برده شود. داشتن یک طرح درمانی برای کودکتان در زمان تشنج، به شما اعتماد به نفس می‌دهد.

چه کارهایی انجام دهم تا زندگی کودکم تا حد ممکن، طبیعی باشد؟ 

کودکتان را تشویق کنید تا از نظر اجتماعی، فعال باشد. هر کسی در ابتدا ممکن است آشفته شود، اما دور نگه داشتن کودکتان از بیرون رفتن با دوست‌هایش یا انجام فعالیت‌های طبیعی کودکانه، می‌تواند برای او بسیار آسیب‌زننده باشد. به توانایی‌های فرزندتان، مشکلاتش و آنچه از آن لذت می‌برد، فکر کنید.

چگونه می‌توانید حال خوب روانی، جسمی و اجتماعی او را تقویت کنید؟

چند نکته : ♦️♦️♦️

  • کودکان باید با دوستانشان ارتباط بگیرند. قرارهایی برای بازی با یکدیگر، برای بیشتر کودکان مبتلا به صرع توصیه می شود. البته همراه بودن بزرگسال آگاه به صرع و دانستن کمک‌های اولیه در زمان تشنج هم ضروری است.

  •  در بیشتر موارد بیرون رفتن نوجوانان با هم، بدون حضور والدین، در صورتی که یکی از آنها بداند در زمان تشنج چه اقدام‌هایی انجام دهد؛ امن است.

  • کودکان و نوجوانان مبتلا به صرع در صورتی که مربی‌شان از تشنج‌ها و اقدام‌های احتیاطی اطلاع داشته باشد، می‌توانند در فعالیت‌های ورزشی شرکت کنند.
  • اگر چه بیشتر خانواده‌ها از تشنج در زمان خواب نگران هستند؛ ولی خوابیدن در کنار کودک، به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود. این کار مشکلات دیگری را برای خواب به وجود می‌آورد و ممکن است خطر تشنج را افزایش دهد.
بیشتر

خودمدیریتی در صرع

خود مدیریتی یعنی چه؟ مگر می‌توانم خودم از تشنج‌هایم مراقبت کنم؟

خودمدیریتی در صرع، یعنی همۀ گام‌هایی که لازم است برای مدیریت تشنج‌ها و تأثیر آنها در زندگی روزانۀ خود بردارید. مدیریت تشنج‌ها نیاز به همکاری گروهی کادر درمان، خانواده و خودتان دارد. نقش هر فرد را در این مسئله در نظر بگیرید.

  • پزشک و درمانگران، برای تشخیص و درمان تشنج‌ها کمک می‌کنند.
  • شما و خانواده‌تان، تجربه‌ها و مسائل خود را بیان می‌کنید. اطلاعاتی که می‌تواند به کادر درمانی کمک کند تا تشخیص درست، آزمایش‌های پیشنهادی و درمان‌های مناسب را بدهند و به شما منابع کمک‌کننده را معرفی کنند.
  • شما امروز و هر روز با تشنج‌هایتان زندگی می‌کنید. اینکه چگونه صرع، شما و خانواده‌تان را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد روی توصیه‌های پزشکتان و انتخاب‌های شما برای زندگی اثر می‌ گذارد.
  • لازم است برای اهدافتان تصمیم بگیرید و برنامه‌ای برای چگونگی رسیدن به آنها بسازید.
  • لازم است همراه خانواده، اطلاعات مورد نیاز را کسب کنید؛ مهارت‌های ” چگونه بودن” را فرا بگیرید و منابع درستی برای حمایت و آگاهی خود پیدا کنید.

چگونه بدانم ” مدیر خوبی” برای صرعم هستم؟

یک مدیر خوب، به چیزهای زیادی نیاز دارد؛ مانند :

  1. اعتماد به نفس برای توانایی خود در مدیریت تشنج‌ها
  2. رضایت از مراقبت و درمان درمانگران
  3. توانایی گفت‌وگو با درمانگران
  4. حمایت خانواده و دوستانتان
  5. آگاهی از خلق‌وخو
  6. حس ” کنترل اوضاع” و همکاری با هم، برای در نظر گرفتن اهداف و برنامه‌های واقع بینانه 

چگونه مهارت‌های خودمدیریتی صرع می‌تواند به من کمک کند؟  

نمونه‌هایی از مهارت‌های خودمدیریتی که می‌تواند به شما کمک کند :

  • سبک زندگی خود و محیط اطرافتان را به گونه‌ای تنظیم کنید تا محرک‌های تشنج، کمتر شوند.
  • سبک زندگی سالم را انتخاب کنید.
  • موقعیت‌هایی را که می توانند به راحتی با صرع همراه شوند، بشناسید و آنها را مدیریت کنید.
  • اینکه صرع، چگونه زندگی شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد و چه کارهایی را می‌توانید برای آن انجام دهید، بشناسید.
  • با پزشک و درمانگرتان، در مورد مسائل خود گفت‌وگو کنید.
  • یک برنامۀ شخصی برای کمک‌های اولیه در زمان تشنج داشته باشید.
  • ببینید چه مداخله‌هایی می‌تواند خطر اورژانس تشنج را کاهش دهد.
  • به دیگران آموزش دهید که در هنگام تشنج چه اقدام‌هایی انجام دهند.
  • محیط پیرامون خود را امن نگه دارید.

تعداد زیادی از بیماران مبتلا به صرع، با تشنج‌های کنترل نشده و عوارض جانبی داروها زندگی می‌کنند. تشنج‌ها می‌توانند زندگی روزانۀ فرد را به شکل‌های مختلف برهم زنند. اگرچه بیشتر تشنج‌ها خطرناک نیستند، اما گاهی موقعیت‌های اورژانسی می‌تواند موجب صدمه‌های جدی شود. همچنان که درمان به افراد زیادی کمک می‌کند؛ اما یافتن روش‌های درمانی و یادگیری چگونه استفاده کردن از آنها، زمان زیادی می‌برد.

بیشتر