نویسندگان: دکتر هادی عباسی متخصص مغز و اعصاب، دکتر کریم نیکخواه استاد مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی مشهد
خلاصه
زمینه: با وجود شیوع بیشتر تشنج در بیماران MS از جمعیت عادی مطالعه ای در زمینه ی بررسی اپیدمیولوژیک انواع غیر اپی لپتیک تشنج و افتراق آن از سایر انواع در این بیماری انجام نشده است. هدف از مطالعۀ حاضر بررسی اپیدمیولوژیک تشنج غیر اپی لپتیک در بیماران انجمن MS خراسان رضوی و پیدا کردن الگویی در EEG و MRI به جهت شناسایی این اختلال است.
روش اجرا و مواد مورد استفاده: در یک نمونۀ 812 از کل جمعیت 4000 نفرۀ بیماران MS خراسان رضوی به شناسایی موارد تشنج پرداخته شد که مورد پیگیری 1 ساله قرار گرفتند. اطلاعات پایۀ بیماران ثبت شد. همچنین در بررسی یک سالۀ بیماران، حمله های تشنج و حملۀ MS بیماران مورد پیگیری قرار گرفت. همۀ بیماران مبتلا به تشنج تحت بررسی با MRI و الکتروآنسفالوگرافی (EEG) همچنین ارزیابی آزمایشگاهی الکترولیت و متابولیک قرار گرفتند. اطلاعات مربوط به شدت ضایعات در MRI و EEG و سایر اطلاعات پایه ای، وارد نرم افزار SPSS شد و آمار توصیفی و تحلیل استخراج گردید.
یافته ها: از مجموع 812 بیمار 13(1.6٪) نفر تشنج داشتند که از بین آن ها 10(1.23٪) نفر حاضر به همکاری در مطالعه شدند. تمامی این 10 نفر دارای تشنج های ژنرالیزه بودند و نوع MS در 9(90٪)بیماران به جز یک مورد(10٪) که مبتلا به نوع پیشروندۀ اولیه (PPMS) بود از نوع عود و بهبود (RRMS) بود. در کل background slowing در EEG در 6 بیمار(60٪) (4 مورد (40٪)خفیف و دو مورد(20٪) شدید) دیده شد و تغییرات اپی لپتیفرم EEG در 6 بیمار(60٪) (2مورد(20٪) شدید و 2مورد (20٪)متوسط و 2مورد(20٪) خفیف).
یافته های MRI آتروفی کورتیکال را در 9 بیمار(90٪) (1 مورد(10٪) خفیف، 6 مورد(60٪) متوسط و 2 مورد(20٪) شدید)، ضایعات ساب کورتیکال و ژوکستاکورتیکال در تمامی بیماران(100٪) (5 مورد(50٪) خفیف، 3 مورد(30٪) متوسط و 2 مورد(20٪) شدید) و سایر ضایعات ماده ی سفید نیز را در تمام بیماران(100٪) (9 مورد(90٪) متوسط و 1 مورد(10٪) شدید) نشان داد. در شدت های مختلف ضایعات در MRI و EEGو میزان سال ابتلا به MS تفاوت معناداری نداشت(p value>0.05) ولی شدت کندی نوار مغز(EEG background slowing) با شدت آتروفی کورتیکال در MRI ارتباط معناداری داشت(P value<0.036) و همچنین وجود تغییرات اپیلپتی فرم در EEG با شدت ضایعات ساب کورتیکال و ژوکستاکورتیکال ارتباط معناداری داشتP value<0.015)).
نتیجه گیری: شیوع تشنج ناشی ازMS 1.6٪(13) در جمعیت مورد مطالعه(812) می باشد و با وجود یافتن برخی ضایعات در EEG و MRIکه ارتباط معناداری دارند(P value<0.036) Pvalue <0.015)) هنوز نمی توان الگویی پاتوگونومونیک برای تشنج در زمینۀ MS ارائه کرد. با این وجود مطالعۀ ما در یک نمونۀ خوب از جمعیت بیماران MS انجام شد و داده های اپیدمیولوژیک نسبتاً خوبی به دست داد؛ اما هنوز به انجام مطالعات جمعیت محور به دلیل کم بودن موارد ابتلا به تشنج توصیه می شود.
کلمات کلیدی: صرع و مالتیپل اسکلروزیس, شیوع تشنج در بیماران ام اس, بررسی نوار مغز بیماران ام اس, ارتباط نوار مغز و ام ار ای در بیماران ام اس