#جراحیـصرع

درمان صرع مقاوم به دارو

وقتی تشنج‌ها با وجود بهترین تلاش‌ها، کنترل نمی‌شوند؛ درمان‌های متفاوت دیگری در دسترس بیماران و گروه درمانگر قرار دارند.  

با پزشکتان صحبت کنید تا تشخیص و دارودرمانی را مجدد مورد بازبینی قرار دهد.

مطمئن شوید که همۀ تلاشتان را برای مصرف منظم داروها و پرهیز از عوامل محرک تشنج به کار می‌بندید.

جراحی صرع

اگر تشنج‌ها در یک نقطۀ مغز شروع شوند و آن منطقه را بتوان به شکلی امن برداشت، جراحی انتخابی منطقی برای بیماران مقاوم به دارو است.

  • این نوع جراحی که به آن رزکتومی هم می‌گویند ( و معمولاً در یکی از لوب‌های تمپورال یا فرونتال انجام می‌شود) می‌تواند 50 تا 90 درصد از تشنج‌های ناتوان‌کننده را قطع کند. موفقیت بیشتر بستگی به علت صرع و محل شروع تشنج در مغز دارد.
  • عوارض جدی در حدود یک مورد از هر 50 جراحی  اتفاق می‌افتد.
  • جراحی صرع یک جراحی انتخابی است، یعنی بستگی به انتخاب فرد دارد و الزامی نیست.

درمان با تحریک عصب واگ

در بیمارانی که به دارودرمانی پاسخ نمی‌دهند و برای جراحی هم مناسب نیستند، تحریک عصب واگ روشی برای کنترل تشنج‌ها است. عصب واگ اطلاعاتی را از گردن به قفسه سینه و شکم می‌فرستد و دوباره آنها را برمی‌گرداند. سپس این اطلاعات را به مغز می‌فرستد. تحریک عصب واگ می‌تواند تغییری در مغز ایجاد کند که مانع تشنج‌ شود.

در این شیوه دستگاهی در زیر پوست قفسۀ سینه در سمت چپ کار گذاشته می‌شود. الکترودی که به یک ژنراتور وصل است، زیر پوست قرار دارد و با عصب واگ در قسمت چپ گردن مرتبط است.

تحریک‌های برنامه‌ریزی شده از ژنراتور در قفسۀ سینه به عصب واگ ارسال می‌شوند.

  • تحریک‌ها به محض نصب، کار نمی‌کنند، اما بعد از چند ماه درمان، حدود 25 تا 30 درصد بیماران کاهش تشنج‌ها را تا 50 درصد هم تجربه کرده‌اند.
  • کنترل کامل تشنج‌ها در تعداد کمی از بیماران با دستگاه VNS اتفاق می‌افتد و تشنج بعضی از بیماران هم اصلاً با این دستگاه کنترل نمی‌شود.
  • دستگاه VNS جایگزین داروهای ضدصرع نمی‌شود. بیماران همراه با دستگاه VNS باید به دارودرمانی هم ادامه دهند. همراه با درمان تحریک عصب واگ، میزان مصرف دارو ممکن است کاهش یابد یا عوارض دارویی کم شود.
  • عوارض جانبی دستگاه VNS خفیف است و شامل گرفتگی صدا و سرفه می‌شود که معمولاً در زمان تحریک پیش می‌آید.

رژیم غذایی در صرع مقاوم به درمان

رژیم‌هایی غذایی درمانی برای تعدادی از افراد با صرع مقاوم به دارو کمک‌کننده هستند. مانند جراحی و تحریک عصب واگ، این شیوۀ درمان هم ممکن است در تعدادی از بیماران پاسخ ندهد. در بیشتر مواقع رژیم غذایی کتوژنیک برای کودکان به کار می‌رود.

بیشتر

چالش های کورتیکوگرافی حین عمل جراحی صرع

دکتر محمدعلی آرامی,  نورولوژیست
بیمارستان میلاد تهران

aliarami40@gmail.com

خلاصه
کورتیکوگرافی حین عمل جراحی روشی نسبتا جدید است که در صورت انتخاب موارد مناسب و اجرای صحیح آن میتواند برای بهبود نتایج جراحی بکار گرفته شود.
علاوه بر ثبت و شناسایی فوکوس های تشنجی, کورتیکوگرافی در فرایند نقشه برداری مغزی نیز ضروری است. این موضوع هنگام کرانیوتومی در حالت بیداری هم اهمیت بسزایی دارد و میتواند از تفسیرهای نادرست جلوگیری کند. موضوعی که در تعیین مناطق تکلم اهمیت ویژه دارد.
با این حال در مورد اثربخشی و مفید بودن چشمگیر آن اتفاق نظر کامل وجود ندارد. بسته به پاتولوژی زمینه ای ممکن است سودمندی آن متفاوت باشد. همچنین گاهی مشکلات تکنیکی نیز برای انجام یک کورتیکوگرافی استاندارد مزاحمت ایجاد میکنند.
در این مقاله در خصوص نحوه انجام کورتیکوگرافی حین عمل و مشکلات موجود و نحوه مدیریت آنها و همچنین اندیکاسیون های انجام آن و اختلاف نظرهای موجود توضیحاتی داده خواهد شد.

بیشتر

درمان جراحی صرع

درمان جراحی صرع، درمانی انتخابی برای زمانی است که تشنج‌ها با دارودرمانی یا سایر روش‌های درمانی ( رژیم درمانی )‌ کنترل نمی‌شوند. درمان جراحی صرع، بیش از صد سال است که در دنیا انجام می‌شود. آزمایش‌ها و تکنیک‌های جراحی صرع در طول سال‌های اخیر، پیشرفت‌های چشمگیری داشته است.

در بعضی بیماران، درمان جراحی ممکن است به کنترل کامل تشنج‌ها و بهبودی کامل منجر شود. در بعضی دیگر، ممکن است کمک کند تا تعداد تشنج‌ها یا شدت آنها کمتر شود.

به طور کلی درمان جراحی صرع، دو نوع اصلی دارد که هر یک به شیوۀ متفاوتی عمل می‌کنند :

  1. برداشتن قسمتی از مغز که کانون تشنج است : این درمان برای افرادی مناسب است که تشنج‌هایشان در یک قسمت از مغز اتفاق می‌افتد؛ که این کانون به وسیلۀ  جراحی برداشته می‌شود. معمولاً قسمت کوچکی را برش می‌دهند و خارج می‌کنند، که بستگی به محل شروع تشنج و میزان خطر برش جراحی در مغز دارد. در برش جراحی مغز و برداشتن کانون تشنج، دو روش اعمال می‌شود : الف : برداشت بافتی از مغز که معمولاً در جراحی تومورها یا ناهنجاری‌های مغز به کار می‌رود. ب : لوبکتومی که به برش و خارج کردن یک لوب مغز می‌گویند. ( به قسمت‌های مختلف مغز، «لوب» گفته می‌شود.) معمولاَ لوبکتومی در  لوب‌های تمپورال و فرونتال، بیشتر شایع است. البته ممکن است این روش، برای دیگر لوب‌های مغز هم  به کار رود.
  2. روش دیگر درمان جراحی، قطع ارتباط بین سلول‌های عصبی ( نرون‌ها )‌در مغز است. این روش کمک می‌کند تا تعداد تشنج‌ها یا شدت آنها کمتر شده یا کاملاً گسترش فعالیت تشنجی را متوقف می‌کند. این روش زمانی استفاده می‌شود که تشنج‌ها بیش از یک منطقۀ شروع داشته باشند یا در منطقه‌ای آغاز شوند که نتوان آن را به راحتی و بدون خطر برداشت.
بیشتر