نام تجاری:

  • لومینال

داروی فنوباربیتال می تواند بعضی از انواع تشنج را کنترل کند. تأثیر فنوباربیتال بر درمان مشکلات خواب نیز قابل توجه است. هرگز نباید مصرف فنوباربیتال را بدون مشورت با پزشک قطع کرد.

اشکال دارویی:

  • قرص 15، 60 و 100 میلی گرم
  • تزریقی: 100 و 200 میلی گرم بر میلی لیتر

مکانیسم اثر:

  • فنوباربیتال با تداخل در تأثیر گابا، باعث تضعیف انتقال امواج ناشی از کانون صرع واقع در کورتکس، تالاموس و سیستم لیمبیک می شود و آستانۀ تشنج را بالا می برد. فنوباربیتال همچنین اثر تحریکی اسید گلوتامیک را کاهش می دهد.

نکته :

مصرف فنوباربیتال در طولانی مدت می تواند وابستگی ایجاد کند.

  • موارد منع مصرف:
  • حساسیت شدید
  • اختلال  تنفسی
  • مشکلات کلیه
  • افسردگی با سابقۀ تمایل به خودکشی
  • سابقۀ سوء مصرف مواد

عوارض جانبی:

هر دارو به موازات ایجاد اثر درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه همۀ این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود؛ ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.

عوارض جانبی فنوباربیتال عبارت است از:

  • سیستم عصبی مرکزی : تضعیف سیستم عصبی مرکزی، سردرد، گیجی، خواب آلودگی، بی خوابی، کابوس، تحریک پذیری
  • سیستم گوارش:  تهوع، استفراغ، اسهال، یبوست، درد معده
  • سیستم قلب و عروق:  کاهش ضربان قلب، افت فشار خون، کولاپس عروقی
  • عوارض پوستی:  درماتیت، راش جلدی، خارش
  • سایر:  تضعیف تنفس، اسپاسم برونش، اسپاسم حنجره

مصرف در بارداری و شیردهی:

  • بارداری:  مصرف فنوباربیتال در بارداری تنها باید در صورتی انجام شود که مزایای آن بر خطرهای احتمالی غالب باشد.  تأثیر فنوباربیتال در بارداری قابل توجه است. اگر در طول بارداری از فنوباربیتال استفاده شود، نوزاد باید تا 14 روز بعد از تولد به لحاظ علائم قطع فنوباربیتال بررسی شود. استفاده از ویتامین K و مکمل اسید فولیک ضروری است. اثر فنوباربیتال بر جنین، زیاد است؛ چون فنوباربیتال از جفت عبور کرده و در بافت های جنین از جمله کبد و مغز توزیع می شود. مصرف فنوباربیتال در سه ماهۀ اول و سوم بارداری با تأثیر تراتوژنیک همراه است.  
  • شیردهی:  شیردهی در دوران درمان با فنوباربیتال توصیه نمی شود. ترشح فنوباربیتال در شیر مادر مشهود است و نوزادانی که به دلیل مصرف شیر مادر، در معرض فنوباربیتال قرار می گیرند؛ با افزایش خواب آلودگی رو به رو هستند.

مراقبت های پزشکی – پرستاری:

  • قبل و بعد از درمان با فنوباربیتال، وضعیت ذهنی بیمار را مورد بررسی قرار دهید.
  • قبل و بعد از درمان با فنوباربیتال، وضعیت تنفسی بیمار را از نظر تعداد، عمق، ریتم و الگوی تنفسی بررسی کنید.
  • تشنج را از نظر نوع، شدت، مدت، الگوی تشنج و اورای قبل از حمله مورد توجه قرار دهید.
  • در هنگام درمان با فنوباربیتال آزمایش های شمارش سلول های خونی، عملکرد کبدی و عملکرد کلیه را بررسی کنید.
  • در زمان درمان با فنوباربیتال به نشانه های آلرژی، آنافیلاکسی و دیسکرازی خونی توجه کنید.
  • سطح سرمی فنوباربیتال را در حد 15 تا 40 میکروگرم بر میلی لیتر نگاه دارید.
  • تزریق عضلانی فنوباربیتال باید در عضلات بزرگ و عمیق انجام شود.
  • نحوۀ تزریق فنوباربیتال در حالت وریدی باید آهسته و با سرعت حداکثر 50 میلی گرم بر دقیقه باشد.
  • با توجه به احتمال گیجی و خواب آلودگی ناشی از تأثیر فنوباربیتال، ممکن است کمک کردن به بیمار در زمان حرکت لازم باشد.

مراقبت های بیمار و خانواده:

  • فنوباربیتال باید بر اساس دستور پزشک مصرف شود. میزان مصرف فنوباربیتال را افزایش ندهید. از قطع ناگهانی فنوباربیتال پرهیز کنید. قطع مصرف، باید تدریجی و بر اساس دستور پزشک انجام شود.
  • از مصرف الکل، داروهای تضعیف کنندۀ سیستم عصبی مرکزی و هر گونه داروی بدون نسخه، بدون مشورت با پزشک خودداری کنید.
  • در هنگام درمان با فنوباربیتال از انجام فعالیت هایی که به هوشیاری کامل نیاز دارند، اجتناب کنید.
  • در طول درمان با فنوباربیتال، از بارداری جلوگیری کرده و چنانچه قصد بارداری دارید با پزشک مشورت کنید. فنوباربیتال می تواند تأثیر قرص های ضد بارداری هورمونی را کاهش دهد. بنابراین باید علاوه بر مصرف قرص های ضدبارداری خوراکی، از روش های دیگری نیز استفاده کنید.
  • شروع اثر فنوباربیتال ممکن است دو تا سه هفته طول بکشد.
  • مصرف مایعات را در زمان درمان با فنوباربیتال بیشتر کنید. در صورت بروز یبوست، از رژیم غذایی پرفیبر استفاده کنید.