عوامل محرک تشنج‌ها در افراد مبتلا به صرع، زیاد هستند. یکی از این محرک‌ها، کمبود خواب و خستگی است.
اگر خواب کافی نداشته باشید، احتمال بروز تشنج خیلی زیاد می‌شود. بعضی از انواع تشنج، مثل تشنج‌های میوکلونیک ( پرش ناگهانی بازوها، سر و تمام بدن)، در زمان‌هایی که فرد خسته است یا تازه از خواب بیدار شده؛ بیشتر اتفاق می‌افتد.
اگر متوجه شده‌اید که خستگی، تشنج‌هایتان را بیشتر می‌کند؛ خواب کافی در شب، برایتان بسیار مهم است و از شب‌بیداری بپرهیزید.
اگر برای خوابیدن مشکل دارید، با پزشک خود گفت‌وگو کنید. این مسئله می‌تواند عارضۀ جانبی داروهای ضدصرع باشد که مصرف می‌کنید. پزشکتان می‌تواند برای شما داروهایی تجویز کند که به خوابیدن بهتر شما کمک کنند.
چیزهایی که لازم است بدانید.
- یکی از شایعترین عوامل محرک تشنج برای افراد مبتلا به صرع، کم‌خوابی است.
- تشنج‌های شبانه خواب را مختل می‌کنند و خواب‌آلودگی و گیجی در روز را افزایش می‌دهند.
- خواب‌آلودگی در روز برای افرادی که تشنج‌هایشان در خواب اتفاق می‌افتد، احتمال بروز تشنج در روز را بیشتر می‌کند.
- تشنج‌های شبانه یکی از عوامل خطر در “مرگ ناگهانی صرع” هستند.
- تشنج‌های شبانه ممکن است با اختلال خواب اشتباه گرفته شوند و اختلال‌های جدی خواب هم ممکن است با صرع، اشتباه گرفته شوند.
- بعضی از داروهای ضدصرع ممکن است مشکلاتی برای خواب شبانه یا خواب‌آلودگی در روز ایجاد کنند.
- آپنۀ خواب ( قطع تنفس در خواب) در افرادی که تشنج‌هایشان خوب کنترل نشده است، دوبار شایعتر از جمعیت عمومی است.
- افراد مبتلا به صرعی که اختلال خواب دارند، به نسبت افرادی که دچار اختلال خواب نیستند، از کیفیت زندگی پایین‌تری برخوردارند. درمان اختلال خواب، به کنترل بهتر تشنج‌ها و افزایش کیفیت زندگی منجر می‌شود.
- و در پایان اختلال خواب می‌تواند صرع را تشدید کرده و صرع نیز می تواند اختلال خواب جدی را بدتر کند.
چرا بعضی از تشنج‌ها در خواب اتفاق می‌افتد؟
صرع رابطۀ پیچیده‌ای با خواب دارد.
تشنج‌های هنگام خواب می‌تواند در هر نوع از صرعی اتفاق بیفتد. برخی از افراد فقط در خواب تشنج می‌کنند؛ در صورتی که ممکن است افراد دیگر، هم در خواب و هم در بیداری دچار تشنج شوند. افرادی که تشنج‌هایشان فقط در شب و هنگام خواب اتفاق می‌افتد، به عنوان مبتلا به ” صرع شبانه” شناخته می‌شوند.
در دسته‌بندی‌های صرع از طرف انجمن علمی پیشگیری از صرع ( ILAE)، به صرع‌هایی “صرع شبانه ” گفته می‌شود که بیش از 90 درصد تشنج‌ها در خواب اتفاق بیفتند.
تخمین زده می‌شود که 12 درصد افراد مبتلا به صرع، صرع شبانه داشته باشند.
چرا تشنج های شبانه اتفاق می افتد؟
تشنج‌های صرعی به شدت تحت تأثیر سیکل خواب هستند.
وقتی می‌خواهیم بخوابیم، یک تغییر موقعیت داریم : از بیداری به خواب. ولی در طول خواب، تغییرهای زیادی اتفاق می‌افتند که از آنها به عنوان “مراحل خواب“ نام می‌بریم. به نظر می‌رسد این مراحل، روی فعالیت مغزی افراد مبتلا به صرع تأثیر داشته باشند. بعضی از تشنج‌ها دقیقاً در یک مرحلۀ خاص از خواب اتفاق می‌افتند.
عقیده بر این است که تشنج‌های شبانه با تغییر فعالیت الکتریکی مغز در زمان‌های ورود به مراحل مختلف خواب و همچنین مرحلۀ بین خواب و بیداری تحریک می‌شوند. به عنوان مثال در بیداری کامل، امواج مغزی ما تقریباً ثابت می‌مانند؛ ولی در طول خواب، تغییرهای زیادی را نشان می‌دهند. ما به تختخواب می‌رویم و مراحل زیر اتفاق می‌افتد :
- هوشیاری کامل به خواب‌آلودگی
- خواب سبک به خواب عمیق
- مرحلۀ حرکات سریع چشم در خواب عمیق ( REM )
- و تمام مراحل فوق در طول شب 3 تا 4 بار تکرار می‌شوند.
تغییرهای چشمگیری در مراحل مختلف خواب، توسط دستگاه نوار مغز ثبت می‌شوند.
