1. آيا روشی وجود دارد كه اطمينان پيدا كنم باردار نخواهم شد؟
همۀ روش‌های پيشگيری از بارداری توسط افراد مبتلا به صرع قابل استفاده‌ هستند. اين روش‌ها عبارتند از:
الف – ایجاد مانع‌: عبارتند از ديافراگم‌ها، كرم‌های اسپرم‌كش واژينال، وسايل داخل رحمی (IUD) و كاندوم.
ج – پيشگيری هورمونی: قرص‌های ضد بارداری، ايمپلانت‌های هورمونی يا تزريق‌های هورمونی

در بين اين روش‌ها، پيشگيری هورمونی قابل اعتمادترين روش برای زنان است. به ياد داشته باشيد كه حتی در ميان عموم جامعه نيز با وجود مصرف صحیح داروهای ضدبارداری، احتمال مختصری برای بارداری ناخواسته وجود دارد.
اگر تصميم گرفته‌ايد كه ديگر صاحب فرزند نشويد، می توانيد عمل جراحی بستن لوله ها را انجام دهيد. اين عمل مطمئن‌ترين راه برای تضمين اين مسئله است كه شما هرگز باردار نخواهيد شد. همسر شما نيز می تواند چنين عملی را انجام دهد كه وازكتومی ناميده می شود. اين تصميم مهمی است و بايد قبل از انتخاب هر كدام از این عمل های جراحی، به دقت در مورد آن فكر كنيد.

2. از كجا بدانم كه بهترين روش برای من كدام است؟
لازم است با متخصص زنان و متخصص مغز و اعصاب خود مشورت كنيد، تا مناسب‌ترين روش پيشگيری از بارداری را براي شما انتخاب كنند. ممكن است داروی ضد صرع شما، داروی پيشگيری هورمونی شما را ضعیف كند كه منجر به بارداری ناخواسته می شود. امكان دارد شما و پزشكتان به تركيب‌های متفاوتی از داروهای ضد بارداری و داروهای ضد صرع برسيد كه بهترين كارآيی را برای شما داشته باشد.

3. داروهای ضد تشنج من چگونه داروی هورمونی پيشگيری از بارداری را تحت‌تأثير قرار می دهند؟
تداخل‌های پيچيده‌ای بين هورمون‌های موجود در قرص‌های پيشگيری از بارداری و بعضی از داروهای ضد تشنج وجود دارد. بعضی از اين داروها، تخريب هورمون‌های ضد بارداری را در بدن افزايش می دهند و باعث می شوند كه تأثير آنها در جلوگيری از بارداری كاهش يابد. داروهای ضدتشنجی كه اين اثر را دارند معمولاً داروهای «القاءكننده آنزيم‌های كبدی» ناميده می شوند.

4.آيا نگرانی های خاصی در مورد «قرص» برای زنان مبتلا به صرع وجود دارد؟
بله، وجود دارد. قرص‌های رايج ضد بارداری خوراكی كه تركيبی هستند، حاوی مقادير كمی از استروژن هستند (كمتر از 35 ميكروگرم). امكان دارد اين مقدار استروژن برای زنان مبتلا به صرع كه داروهای ضد صرع القاءكننده آنزيم دريافت می كنند؛ برای پيشگيری از بارداری مناسب نباشد. ممكن است شما به قرص‌های پيشگيری حاوی دوزهای بالاتری از استروژن نياز داشته باشيد و حتی با اين قرص‌ها هم، خطر بارداری ناخواسته وجود دارد. يك پیشنهاد خوب اين است كه در صورتی كه داروهای ضد صرع شما، تخريب هورمون‌های موجود در قرص‌های پيشگيری از بارداری را تسريع می كند، علاوه بر قرص ضد بارداری، از روش‌های ایجاد مانع (ديافراگم، كرم اسپرم‌كش يا كاندوم) استفاده كنيد.

5. آيا با ساير شیوه های پيشگيری هم مشكلی وجود دارد؟
ايمپلانت‌های هورمونی مثل لوونورژسترل (Norplant) كه زير پوست قرار داده می شوند، در صورتی كه داروهای ضد صرع خاصی را مصرف می کنید، ممكن است محافظت كافی در برابر بارداری ايجاد نكند.
مدروكسی پروژسترون يك داروی هورمونی تزريقی است كه برای پيشگيری از بارداری استفاده می شود و ممكن است در زنانی كه بعضی از داروهای ضدصرعی را مصرف می كنند، لازم باشد كه با فاصلۀ زمانی كوتاهتری تكرار شود.

6. در صورتی كه روش پيشگيری از بارداری من مؤثر نباشد، آيا علامت هشداردهنده‌ای برای آن وجود دارد؟
خونريزی در اواسط سيكل ماهانه در زمان انجام پيشگيری هورمونی، می تواند نشانۀ اين باشد كه شما تخمك ‌گذاری داريد و ممكن است باردار شويد. در صورتی كه شما از قرص‌های ضدبارداری استفاده می كنيد، خونريزی در هر زمانی غير از زمانی كه قرص‌هايتان از قرص‌های فعال به قرص‌های غيرفعال تبديل می شوند؛ ممكن است نشانۀ اين باشد كه قرص‌ها كارآيی ندارند. در صورتی كه خونريزی اتفاق افتاد، از پزشک خود بخواهيد تا به شما كمک كند که يک روش دیگر پيشگيری مثل ديافراگم، كرم اسپرم‌ كش واژينال يا كاندوم را هم انتخاب كنيد. ممکن است پيشگيری هورمونی بدون علائم خونريزی بی موقع هم دچار شكست شود.

7. آيا منظم نبودن پريود من اهميتي دارد؟
بله، چون اين مسئله روش‌های پيشگيری هورمونی و زمان‌بندی را مشكلتر می كند. معمولاً نامنظم بودن سيكل قاعدگی به اين معنا است كه هورمون‌ها به نوعی خارج از تعادل هستند. آگاهی پزشک زنان و مغز و اعصاب از نامنظم بودن پريودهای شما مسئلۀ مهمي است، تا آنها بتوانند به شما كمک كنند كه بهترين روش پيشگيری را انتخاب كنيد. ممكن است نياز باشد كه با يک متخصص غدد مشورت كنيد.

8. در صورتی كه من از روش‌های هورمونی پيشگيری از بارداری استفاده كنم، آيا تشنج های من تغييری خواهد داشت؟
پژوهش های اخير نشان نداده‌اند كه استفاده زنان از پيشگيری هورمونی، تعداد تشنج ها را تغيير دهد. ولی گزارش‌های فردی، حاکی از این هستند كه چنين تغييری ممكن است اتفاق بيفتد. بعضی از زنان تشنج‌های زيادتری را گزارش كرده‌اند و بعضی ها كمتر شدن تشنج‌ها را گزارش داده‌اند. در صورتی كه شما در هنگام استفاده از پيشگيری هورمونی متوجه تغيير الگوی تشنج خود شديد، با پزشک خود تماس بگيريد.

دكتر احمد شهيدزاده ماهانی