نوشته های r

کلوبازام

این دارو به همراه داروهای دیگر برای کمک به کنترل تشنج استفاده می شود. این دارو متعلق به گروهی از داروهاست که به بنزودیازپین ها موسوم هستند و با اثر بر روی سیستم عصبی مرکزی موجب اثر آرام بخشی می شوند. کلوبازام به بهبود عملکرد یک مادۀ شیمیایی طبیعی موجود در بدن به نام (GABA)  کمک می کند.

اشکال دارویی:

  • قرص خط دار 10 میلی گرم

شیوۀ مصرف:

کلوبازام به صورت خوراکی و همراه یا بدون غذا مصرف می شود.

دارو را به صورت مرتب و روزانه در یک ساعت معین مصرف نمایید.

اگر این دارو برای دورۀ طولانی استفاده شود، ممکن است که اثر بخشی آن کاهش یابد و برای دست یافتن به اثربخشی، نیاز به استفاده در مقادیر بالاتر وجود داشته باشد. درصورتی که احساس می کنید اثر بخشی دارو کاهش یافته است، به پزشک خود اطلاع دهید.

عوارض جانبی

عوارض جانبی در لیست زیر می تواند برای بیماران اتفاق بیفتد. درصورت بروز این عوارض به پزشک اطلاع دهید:

  • خواب آلودگی
  • سرگیجه
  • خستگی
  • سردرد
  • یبوست
  • افزایش وزن
  • تب
  • سرفه
  • مشکل در خواب
  • حالت تهوع

درصورت داشتن هریک از عوارض جانبی زیر فوراً به پزشک مراجعه کنید:

  • تغییرات خلق و خو و رفتاری (آشفتگی، عصبی شدن، گیجی، از دست دادن حافظه)
  • ضعف عضلانی
  • از دست دادن هماهنگی
  • لرزش انگشتان
  • بروز تغییر در بینایی (دوبینی، تاری دید)
  • لکنت زبان
  • کاهش میل جنسی
  • دردناک بودن ادرار

برخی از افرادی که از داروهای ضد صرع استفاده می کنند ممکن است با افسردگی، افکار خودکشی و یا سایر مشکلات روحی – روانی مواجه شوند. بیمار یا مراقبان بیمار در صورت مشاهدۀ تغییر غیر معمول و ناگهانی در رفتار و خلق و خو (علایم افسردگی، افکار یا اقدام مرتبط با خودکشی و آسیب به خود) باید به پزشک اطلاع دهند.

در موارد نادر کلوبازام می تواند سبب بروز واکنش های شدید پوستی شود. این وضعیت می تواند در هشت هفتۀ اول درمان با کلوبازام و یا شروع مجدد مصرف آن پیش بیاید. اگر به دلیل مصرف کلوبازام با چنین واکنش پوستی مواجه شدید؛ نباید مجدداً از آن استفاده کنید.

واکنش شدید آلرژیک به کلوبازام نادر است. در هر صورت اگر علایم واکنش آلرژیک داشتید؛ فوراً به اورژانس مراجعه کنید. این علایم می تواند شامل جوش های پوستی، خارش، تورم (به ویژه در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه و مشکل در تنفس باشد.

موارد احتیاط

پیش از مصرف کلوبازام در مورد سابقۀ پزشکی خود با پزشک صحبت کنید؛ به ویژه در صورت داشتن میاستنی گراو، سابقۀ شخصی یا خانوادگی در سوء مصرف دارو ها یا اعتیاد به مواد مخدر یا مشروبات الکلی، بیماری کبدی، بیماری کلیوی، گلوکوم، اختلال های روانی (افسردگی، روان پریشی)، مشکلات تنفسی (آسم، بیماری مزمن انسدادی ریه، آپنه خواب)، اختلال های ماهیچه ای (ضعف، از دست دادن هماهنگی).

درصورت نیاز به عمل جراحی، جراح را از مصرف کلوبازام مطلع سازید.

این دارو می تواند باعث سرگیجه یا خواب آلودگی شود. مصرف مشروبات الکلی می تواند سبب تشدید این موارد شود. هنگام رانندگی و کار هایی که به دقت و هوشیاری نیاز دارند بیشتر احتیاط کنید.

کلوبازام در افراد سالمند و کودکان باید با دقت بیشتری مصرف شود. زیرا این افراد بیشتر در معرض عوارض جانبی هستند (به ویژه خواب آلودگی). این دارو در افراد مسن و کودکان به جای ایجاد خواب آلودگی می تواند سبب تحریک و هیجان شود.

این دارو در افراد باردار باید تنها در صورت نیاز ضروری مصرف شود. از آنجا که تشنج می تواند هم برای مادر و هم برای جنین آسیب برساند، توصیه می شود بدون دستور پزشک، مصرف دارو را متوقف نکنید. اگر قصد باردار شدن دارید و یا فکر می کنید باردار هستید؛ درمورد ادامۀ مصرف کلوبازام با پزشک مشورت کنید. از آنجا که کلوبازام می تواند باعث کاهش اثربخشی داروهای ضد بارداری شود؛ در مورد روش های مطمئن پیشگیری از بارداری با پزشک صحبت کنید.

توصیه می شود در طول دوران شیردهی از این دارو استفاده نشود. پیش از شیر دادن به نوزاد با پزشک خود مشورت کنید.

در صورت فراموش کردن مصرف دارو،  نوبت از دست رفتۀ دارو را به محض یادآوری، مصرف کنید. اگر تقریباً نزدیک به زمان مصرف نوبت بعدی هستید، از مصرف مقدار از دست رفته، چشم پوشی کنید. برای جبران کردن داروی از دست رفته، داروی اضافی مصرف نکنید.

در طول مصرف کلوبازام انجام آزمایش های مرتبط با خون، کبد، کلیه و تیروئید جهت ارزیابی وضعیت سلامتی و همچنین آگاهی از عوارض جانبی احتمالی ممکن است لازم باشد.

 

بیشتر

نکته‌های مهم در درمان دارویی صرع

درمان دارویی صرع و به ویژه تشنج‌های مقاوم به درمان، یك هنر است. تجربه و مهارت یك متخصص مغز و اعصاب، بیشتر از علم او در این زمینه كاربرد دارد. در زیر چهارده نكتۀ کاربردی  برای كنترل دارویی تشنج‌های صرعی می‌آید:

  1. درمان برای هر نوع صرع، با داروی انتخابی آن شروع می‌شود.

  2. درمان در هر بیمار با یك نوع دارو شروع شود. این روش منجر به كاهش عوارض جانبی دارو و ارزیابی بهتر تأثیر درمانی آن دارو می‌شود. بیمار مبتلا، مصرف یك دارو را بهتر از چند دارو تحمل می‌كند.

  3. درمان در هر بیمار با تجویز مقدار كم دارو شروع شود و اگر تشنج‌ها كاملاً قطع نشد، مقدار آن به ‌تدریج افزایش می‌یابد.

  4. پس از شروع مقدار مشخصی از یك داروی ضدصرع و گذشت زمانی معادل پنج نیمۀ عمر، سطح سرمی آن به حد ثابت می‌رسد. بروز تشنج بعد از گذشت این زمان، مؤید مؤثر نبودن این مقدار از داروی ضدصرع است. ولی بروز تشنج قبل از این زمان، نشانۀ مؤثر نبودن دارو با این مقدار نیست.

  5. در تقسیم روزانۀ مقدار داروی مصرفی، به نیمۀ عمر آن لازم است توجه شود. فقط فنوباربیتال را می‌توان یك بار در شبانه‌‌روز مصرف كرد. بقیۀ داروها به‌جز انواع آهسته رهش، باید حداقل دو بار در شبانه‌روز مصرف شوند.

  6. چنانچه با مقدار كمی از دارو، تشنج‌های بیمار كاملاً كنترل شد؛ مقدار آن را به منظور رسیدن به سطح سرمی درمانی افزایش نمی‌دهیم؛ زیرا قبلاً به هدفمان یعنی كنترل كامل تشنج‌ها رسیده‌ایم و با این كار فقط عوارض دارو را افزایش می‌دهیم.

  7. چنانچه تشنج‌های بیمار با حداكثر مقدار دوز درمانی دارو كنترل نشدند، باید این دارو را به‌تدریج در مدت چند هفته قطع كرد و داروی دیگری را به‌تدریج در همین مدت جایگزین كنیم.

  8. چنانچه تشنج‌های بیمار، با انواع مختلف داروی ضدصرع به تنهایی كنترل نشد؛ از دو دارو یا بیشتر به‌طور همزمان استفاده شود. گرچه عوارض جانبی داروهای ضدصرع در زمان درمان با چند دارو، بیشتر از یك دارو است.

  9. چنانچه تشنج‌های بیمار در زمان خاصی از شبانه‌روز بیشتر هستند؛ مقدار مصرفی دارو به نحوی تقسیم شود که در آن زمان خاص، بیشترین سطح سرمی و تأثیر درمانی را داشته باشد.

  10. در انتخاب داروی ضدصرع، وضعیت اجتماعی و اقتصادی بیمار را در نظر بگیریم. به‌عنوان مثال در یك روستا با وضعیت معیشتی پایین و امکانات كم، تكرار آزمایش‌های خونی و آنزیم‌های كبدی در صورت تجویز سدیم والپروات و كاربامازپین میسر نیست. در این‌گونه بیماران، فنوباربیتال یا فنی‌توئین می‌تواند انتخاب منطقی باشد.

  11. داروهای كمكی و جدید ضدصرع مانند توپیرامات، لاموتریژین، ویگاباترین، گاباپنتین و لوتیراستام، انتخاب اول در درمان صرع نیستند. این داروها گران‌ بوده و همیشه در دسترس بیماران نیستند. گرچه این داروها در عده‌ای از بیماران با صرع مقاوم مفید هستند؛ ولی در عده‌ای دیگر نیز تأثیر درمانی قابل توجهی ندارند. از این داروها باید به‌عنوان داروی كمكی در صرع‌های مقاوم به درمان استفاده شود.

  12. چنانچه یك نوبت مصرف داروی ضدصرع توسط بیمار فراموش شود و یا به هر دلیل دیگری مصرف نشود، بلافاصله بعد از به خاطر آوردن و یا تهیۀ دارو، مقدار فراموش شده آن، قبل از نوبت بعدی مصرف شود.

  13. درمان انتخابی صرع در زنان باردار و یا بانوانی كه قصد بارداری دارند، كاربامازپین و لاموتریژین است؛ چون حداقل عوارض را بر روی جنین دارد.

  14. وقایع اضطراب‌آور، بحران‌های خانوادگی و شغلی و كم‌خوابی می‌توانند تشنج‌های بیمار را تشدید كنند. در این موقعیت‌ها، نیاز به تغییر در نوع و یا مقدار داروی ضدتشنج نیست، بلكه باید مسائل فوق برطرف شوند.

 

 دكتر كاویان قندهاری – دانشیار بیماری‌های مغز و اعصاب

بیشتر

درمان‌های مكمل در صرع

به نظر می‌رسد كه افراد مبتلا به صرعی كه تشنج‌هایشان با داروهای ضدصرع كنترل نشده و يا بيمارانی كه عوارض جانبی سختی را تجربه می‌كنند، ممكن است درمان‌‌های مكمل را در نظر بگیرند.

انتخاب‌هايی كه در درمان‌های مكمل وجود دارند، عبارتند از:
داروهای گياهی، شل كردن عضلات يا ريلكسيشن، بيوفيدبك، طب سوزنی و ماساژ درمانی.

تأثير اين درمان‌ها در درمان صرع چيست؟

درمان‌های مكمل با مطالعات دقیق، به ندرت  ارزیابی شده‌اند. بدون مطالعه‌های بالينی دقيق و كنترل شده از این درمان‌ها، نمی‌توان محدودیت‌ها، اثرات مفيد یا مضر و يا بی‌اثری آنها را شناخت.
بيماران مبتلا به صرع بايد زیر نظر پزشک معالج خود به استفاده از درمان‌های مكمل بپردازند. همچنين به دليل افزايش استفاده از درمان‌های مكمل، بايد استفاده از اين درمان‌ها توسط بيمار و پزشک بيشتر بررسی شود.

درمان‌های گياهی

تقريباً بیست درصد از بيمارانی كه داروهای تجويز شدۀ پزشک را مصرف می‌كنند، از مكمل‌های گياهی نيز استفاده می‌كنند. درمان‌های گياهی از گل، برگ، ساقه، پوست و نيز ريشۀ گياهان گرفته می‌شود كه برخی از داروها به صورت مستقيم از اين بخش‌ها مشتق شده، اما برخی ديگر به شکل غيرمستقيم و به شکل‌های گوناگونی مانند فرآيند خشک كردن پوست درختان به وجود می‌آيند.
تاريخچۀ گياه درمانی مربوط به ماقبل تاريخ بوده است و بسياری از داروهای شیمیایی امروزی از گياهانی مشتق می‌شوند كه تأثير آنها در درمان گياهی به خوبی مشخص شده است.
شواهدی مربوط به قرون 18 و 19 ميلادی يافت شده‌اند كه بيانگر نقش درمان‌های گياهی و كاربرد آن در درمان صرع است. در این اسناد ماری جوانا و گل انگشتانه نمونه‌هايی هستند كه كمتر مورد استفاده قرار می‌گرفتند.

  • آيا درمان‌های گياهی بی خطر هستند؟

اكثر گياهان دارويی در مقادیر کم، بی‌خطر هستند. اما ممکن است عوارض جانبی مانند خارش، ناراحتی‌های گوارشی و سردرد را به دنبال داشته باشند.
 بعضی از محصولات گياهی كه به عنوان محرک تشنج گزارش شده‌اند عبارتند از: افدرا، پامچال، گل گاوزبان و روغن‌های گياهی مشتق شده از اكاليپتوس، رازيانه، پونه، رزماری، مريم گلی و كاسنی .

  • آيا گياهان دارويی می‌توانند همراه داروهای ضدتشنج مصرف شوند؟

درمان‌های گياهی می‌توانند همراه داروهای ضدتشنج زیر نظر پزشک معالج مصرف شوند. برای مثال بعضی از داروهای گياهی می‌توانند سطح برخی از داروهای ضدتشنج مانند فنوباربیتال و فنی توئین را پايين بياورند.

 برعكس بابونۀ معطر می‌تواند باعث تشديد يا طولانی شدن  اثر دارويی فنوباربيتال شود.
گياهانی مانند سنبل طيب و گل ساعت نيز می‌توانند خاصيت تسكين‌دهندگی  فرآورده‌های فنوباربيتال و بنزوديازپين‌ها  را افزایش دهند. 

 

بیشتر

زندگی‌ها را تغییر دهیم

صرع، اختلال عصبی مزمنی است که پیشینۀ تاریخی طولانی دارد و در بیشتر موارد در تمام طول عمر با فرد باقی می‌ماند. این اختلال در جامعه با نگرش‌های منفی و باورهای نادرست به گونه‌ای درهم آمیخته است که موجب می شود بیمار و خانواده‌اش، نه تنها از مشکلات دارو و درمان، که از این نگرش‌های منفی در جامعه نیز رنج ببرند.  

انجمن صرع ایران با آموزش به خانواده‌ها و بیماران و همچنین حمایت از آنها در زمینۀ دارو و درمان، برای تغییر این باورها و افزایش کیفیت بیماران تلاش می‌کند. این تلاش بدون یاری شما میسر نمی‌شود. کمک‌هایی که از قلب‌های مهربان شما به سمت تغییر زندگی انسان‌های دیگر جریان می‌یابد.

در این راستا قلک‌های انجمن صرع، گامی برای روشن کردن شعلۀ لبخندی در دل یک خانواده هستند. شما می‌توانید برای دریافت قلک‌های انجمن صرع، با واحد مشارکت‌های مردمی تماس گرفته یا به دفتر مرکزی انجمن واقع در زیر پل سیدخندان مراجعه فرمایید:

  1. صندوق‌های بزرگ ایستاده: این صندوق‌ها برای سازمان‌ها، بانک‌ها، مراکز خرید، بیمارستان‌ها و فروشگاه‌ها مناسب هستند. با توجه به نصب پوستر کمک‌های اولیه روی این صندوق‌ها، علاوه بر حمایت مالی، جنبۀ اطلاع رسانی و آگاهی بخشی هم دارند.
  2. صندوق‌های فلکسی رومیزی : این صندوق‌ها مناسب مغازه‌ها و دفترهای کوچک و اداره‌ها هستند.
  3. قلک‌های خانگی : که برای منزل مناسب است و ماهیانه تحویل گرفته می‌شوند.

برای جمع آوری و تحویل قلک‌ها در استان تهران با  واحد مشارکت‌های مردمی انجمن صرع با شماره تماس 02188463355 و یا شماره همراه 09122720187 تماس بگیرید.

با کمک شما دنیایی بهتر خلق خواهیم کرد.

بیشتر

تفاهم‌نامۀ کار داوطلبانه

اگر شما تمایل به کار داوطلبانه در انجمن صرع دارید، لطفاً فرم زیر را تکمیل نمایید و با واحد مشارکت‌های انجمن صرع تماس بگیرید : 02188463355

این توافق‌نامه در تاریخ ……………………. بین انجمن صرع ایران  و خانم/آقای …..  که پس از این “داوطلب” خطاب خواهد شد و برای ارائه‌ی خدمات شرح داده شده‌ی زیر توسط داوطلب و در مدت زمان تعیین شده در این توافق‌نامه، منعقد می‌شود. طرفین توافق‌نامه متعهد به پذیرش و اجرای موارد ذکر شده در زیر می‌باشند:

۱ -خلاصه شرح وظایف داوطلب : داوطلب متعهد می‌شود که خدمات زیر را با اهداف خیرخواهانه در استان تهران /شهر  تهران/ دفتر ……  با صرف ….. ساعت کار مفید در هفته در راستای اهداف تعیین شده توسط انجمن صرع ایران ارائه دهد: ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

 

۲ -بر اساس این توافق‌نامه، تمام فعالیت‌های داوطلب در مدت زمان اعتبار این توافق‌نامه با مقاصد خیرخواهانه انجام خواهد شد و داوطلب، هیچ گونه حقوق، مزایا و حق‌الزحمه‌ای در ازای ارائه خدمات دریافت نخواهد کرد.

 ۳ -داوطلب در طول مدت این قرارداد متعهد به رعایت اصول، قوانین و مقررات سازمان و همچنین متعهد به گزارش‌دهی به افراد تعیین شده از کارکنان سازمان و یا داوطلبان دیگر به عنوان مسئول مستقیم وی می‌باشد.

 ۴ -داوطلب متعهد می‌گردد در دوره‌های آموزشی تعیین شده توسط سازمان شرکت کند.

 ۵ -در پایان دورۀ همکاری داوطلب، تقدیرنامه‌ای به پاس تلاش‌های خیرخواهانه به ایشان اعطا خواهد شد. این توافق‌نامه از تاریخ عقد آن تا تاریخ ………………….  با رعایت تمام نکات ذکر شده‌ی فوق معتبر می‌باشد.

 

امضاء طرفین و تاریخ:

مدیر عامل انجمن صرع ایران                                                         نام و نام خانوادگی و امضای داوطلب

بیشتر

همیار صرع شو!

داوطبان یکی از بزرگترین سرمایه‌ها و ستون اصلی هر سازمان مردم‌نهاد هستند. یکی از روش‌های کمک به این سازمان‌ها، فعالیت داوطلبانه است. داوطلب انجمن صرع ایران، فرد نیکوکاری است که بدون دریافت هیچ وجهی، مسئولیت انجام کاری مرتبط با انجمن را برعهده می‌گیرد.
تنها تفاوت داوطلب با یک کارمند موظف، در همین عدم دریافت دستمزد بوده  و در دیگر جنبه‌ها هیچ‌گونه تفاوتی با یکدیگر ندارند. برای یادآوری جایگاه رفیع داوطلبین در انجمن صرع ایران، شاید ذکر این نکته کافی باشد که بنیانگذاران انجمن، اعضای هیئت مدیرۀ انجمن، مدیر عامل انجمن و معاونت‌های آن، همگی به شکل داوطلبانه در انجمن فعالیت می‌کنند.


انجمن صرع ایران به چند دلیل به نیروی داوطلب نیاز دارد:

  1. انجمن صرع ایران مانند هر سازمان مردم نهاد دیگری، هویت اجتماعی خود را از نیروهای داوطلب کسب می‌کند.
  2. نیروهای داوطلب با برآوردن نیازهای اجرایی انجمن صرع، انجمن را از استخدام نیروهای موظف و به تبع آن صرف هزینه، بی‌نیاز می‌گرداند.
  3. داوطلبین انجمن با انجام فعالیت‌هایی چون بازارچه‌های خیریه، برای انجمن کسب درآمد می‌کنند.

داوطلبین انجمن بعد از مدتی، سفیر انجمن می‌شوند تا پیام و رسالت انجمن را با خود در سطح جامعه گسترش ‌دهند.

بیشتر

حقوق زندانیان مبتلا به صرع

افراد مبتلا به صرع ممکن است به دلیل موقعیت هایی غیر مرتبط با صرع، محکوم به حبس شوند. اگر شما یا عضوی از خانواده تان که مبتلا به صرع است، به دلیل جرمی دستگیر یا محکوم به گذراندن زمانی در زندان شده اید؛ مهم است که حقوق قانونی خود را برای دسترسی به درمان مناسب بدانید.

زندانیان مانند هر انسان دیگری، حق دارند تا از درمان های مناسب با استانداردهای پزشکی بهره مند شوند. آیین نامۀ اجرایی سازمان زندان ها در مورد موارد مربوط به بیماری، دستورالعمل هایی دارد که توجه شما را در زیر به آن جلب می کنیم :

آئین‎نامه اجرایی سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور
مصوب ۲۰ آذر ۱۳۸۴ رییس قوۀ قضاییه با اصلاحات ۱۳۸۹

ماده 111 – بهداری مؤسسه یا زندان موظف است از محکوم تازه وارد، معاینه‌های کامل پزشکی به عمل آورده، در صورت لزوم با انجام آزمایش های تشخیص طبی برنامه‌ریزی کرده و حسب مورد نسبت به درمان یا معرفی وی به مراکز مربوط اقدام نماید. تمامی اقدام‌های پزشکی باید در پروندۀ محکوم درج شود.

ماده ۱۱۲ـ هرگاه محکومی تازه وارد، نسخه یا دارویی همراه داشته باشد از او گرفته خواهد شد و در اختیار بهداری زندان قرار می‌گیرد تا به تجویز پزشک به او داده شود و هرگاه دارو، جنبۀ حیاتی داشته باشد؛ باید فوراً پس از معاینه و تجویز پزشک در اختیار وی قرار گیرد.

ماده ۱۱۳ـ محکوم به محض احساس کسالت، جریان را به مسئول امور نگهبانی زندان اطلاع داده و با اخذ معرفی‌نامه به بهداری مؤسسه یا زندان اعزام شده و دارو و دستورهای لازم پزشکی را دریافت می‌دارد.

ماده ۱۱۴ـ محکوم باید در حضور پزشک یا پزشکیار و یا سایر مسئولان، داروی مورد احتیاج را مصرف نماید. نگهداری دارو در آسایشگاه جز به هنگام ضرورت، ممنوع است.

زندانیان مبتلا به صرع ممکن است چالش هایی برای دریافت دارو و مراقبت صحیح پزشکی داشته باشند؛ و در بعضی موارد به محض ورود، به دلیل زمان ناکافی برای ارائۀ مستندات پزشکی و قطع داروها، دچار تشنج های بیشتری شوند.

تحویل مستندات پزشکی ( نامۀ متخصص مغز و اعصاب مبنی بر تشخیص صرع و نوع و میزان داروهای مصرفی) به بهداری زندان در اسرع وقت، می تواند برای فرد زندانی حیاتی تلقی شود.

با ارائۀ این مستندات، پزشک زندان موظف به مراقبت و رسیدگی به مصرف منظم داروها برای فرد خواهد بود.

گام هایی برای اطمینان از مراقبت پزشکی در زندان 

1. اگر فرد مبتلا به صرعی، زندانی شود؛ ضروری است که پزشک زندان، مسئولان زندان و نگهبانان از وضعیت او اطلاع داشته و برای درک نشانه ها و علائم تشنج، آموزش دیده باشند.

2. در زمان تغییر داروهای ضد تشنج زندانی، توجه و مراقبت لازم، ضروری است؛ چرا که ممکن است منجر به افزایش تشنج ها یا بروز روانپریشی به دنبال تشنج های طولانی شود.

3. تا جایی که ممکن است باید فضایی راحت و امن برای زندانی مهیا باشد. در صورت وقوع تشنج، یکی از اولین اقدام ها، حفظ امنیت زندانی از آسیب های احتمالی است.

4. در زمان وقوع تشنج، نگهبانان باید آموزش لازم در مورد چگونگی به پهلو خوابانیدن زندانی را دیده باشند؛ تا از آسیب های احتمالی و خفگی به دلیل بازگشت مایع به حلق بیمار، جلوگیری شود. در آموزش ها، باید تأکید شود که در زمان تشنج، هرگز چیزی بین دندان ها قرار داده نشود.

5. زندانی باید روزانه داروهای خود را در زمان مقرر دریافت کند. همچنین لازم است دستورالعملی برای دریافت داروها در زمان اورژانس توسط زندانی، تعریف شود.

6. در صورت بروز تشنج یا عوارض دارویی برای زندانی، لازم است ویزیت پزشک برای او انجام شود. در این ملاقات، اثربخشی داروها و مناسب بودن آنها، بررسی خواهد شد.

7. نوار مغز طبیعی در بیماران مبتلا به صرع، خیلی شایع است و به این معنا نیست که زندانی، صرع ندارد. تقریباً نیمی از نوارمغزهای بیماران مبتلا به صرع، طبیعی هستند. حتی فردی که هر هفته تشنج می کند، می تواند نوار مغز طبیعی داشته باشد. نوار مغز طبیعی در واقع فعالیت طبیعی مغز را در همان زمان آزمایش نوار مغز نشان می دهد. اگر فرد زندانی، در زمان گرفتن نوار مغزی، تشنجی نداشته باشد؛ ممکن است امواج غیرطبیعی مغز مربوط به صرع در نوار مغزی نشان داده نشود.

8. لازم است آزمایش های مرتب خونی برای زندانی صورت بگیرد تا سطح خونی داروهای ضدتشنج و همچنین میزان سلول های خونی بررسی شوند. بررسی میزان سطح خونی داروهای ضد تشنج، نه تنها به کنترل تشنج ها کمک می کند؛ بلکه می تواند به تشخیص میزان دارو در خون که ممکن است مسمومیت دارویی یا عوارض دارویی را در برداشته باشد، کمک کند.

امیدواریم انجمن صرع بتواند با تعامل با سازمان زندان های کشور، آموزش کافی در مورد صرع را برای مسئولان و کارکنان زندان ها فراهم آورد.

بیشتر

قوانین کیفری و صرع

تشنج ها به دلیل اختلال عملکرد ناگهانی در سیستم الکتریکی مغز به وجود می آیند؛ که می توانند قسمتی یا تمام مغز را تحت تأثیر فعالیت بیش از حد خود قرار دهد. این امر به نوبۀ خود، موجب تغییرهای موقت در رفتار یا هوشیاری فرد می شود. تشنج ها می توانند حرکتی( شامل اسپاسم یا حرکت های پرشی) یا غیرحرکتی باشند.

یک تشنج غیرحرکتی که با اختلال هوشیاری و رفتارهای غیرارادی همراه است، تشنج موضعی پیچیده یا تشنج لوب تمپورال نام دارد. یک مشکل بزرگ در مدیریت تشنج های موضعی پیچیده، که یکی از شایعترین تشنج ها هم هست؛ تشخیص علائم آن در جامعه است. رفتارهای غیرمعمول مرتبط با تشنج های موضعی پیچیده، اغلب به عنوان مستی یا مشکل روانی سوءتعبیر می شوند. همچنین این نوع تشنج ممکن است به اشتباه، به عنوان رفتارهای پرخاشگرانه درک شود. عدم آگاهی جامعه منجر به این می شود که افراد مبتلا به تشنج های موضعی پیچیده، گاهی ناعادلانه دستگیر شوند ( و گاهی در جریان ماجرا، به شدت آسیب ببینند ) و به دلیل مستی، خشونت، عدم رعایت قوانین یا رفتارهای ناشایستی که ممکن است ناشی از تشنج ها باشند، تحت پیگیرد قانونی قرار بگیرند.

تشنج موضعی پیچیده و اتهام اقدام به جرم 

به طور معمول یک تشنج موضعی پیچیده با خیرگی در چشم ها و از دست دادن ارتباط با پیرامون فرد، شروع می شود. این علامت ها با حرکت های جویدن، بازی کردن با لباس یا انگشتان، من من کردن و حرکت های سادۀ تکراری غیرارادی ادامه می یابد. گاهی افراد بدون هدف و سرگردان راه می روند و در موارد نادری، فرد ممکن است در حال تشنج، خود را برهنه کند یا به شدت آشفته شود، جیغ بزند، بدود یا حرکت های کوبیدن با دست هایش یا دوچرخه زدن با پاهایش داشته باشد. این اقدام ها و حرکت ها در طول تشنج، معمولاً ناهماهنگ بوده و همراه با گیجی و بدون تمرکز هستند. ( بدون هدف خاصی نسبت به یک شیء یا شخص)

در زمان تشنج، فرد اصطلاحاً روی حالت “خودکار” قرار داده شده است. بنابراین اقدام های او کاملاً غیرارادی اتفاق می افتند و زمانی که هوشیاری بازمی گردد، فرد هیچ خاطره ای از آنچه در زمان تشنج اتفاق افتاده، ندارد.

بعد از چند دقیقه سیستم طبیعی مغز، فعالیت الکتریکی بیش از حد را که موجب تشنج شده، متوقف کرده و هوشیاری بازمی گردد. زمان بعد از تشنج، اصطلاحاً postictal نامیده می شود؛ که در این مدت، بهبودی از چند دقیقه تا یک ساعت یا بیشتر طول می کشد. در این مرحله، فرد معمولاً گیج بوده و خسته است؛ و به تدریج با طبیعی شدن عملکرد مغز، به اطراف خود آگاه می شود.

در طول این مدت، فرد به راحتی می ترسد، آشفته می شود و قادر نیست به شکلی مؤثر ارتباط برقرار کند و به ویژه زمانی که فردی با او روبه رو می شود، ممکن است پرخاشگر یا عصبی شود؛ چون این مواجهه را یک تهدید می بیند.

یک قانون اصلی در مدیریت هر تشنجی، این است که فرد نباید به هیچ عنوان محدود شود؛ مگر این که امنیت خود یا دیگران را به مخاطره بیندازد. محدود کردن فرد در حال تشنج یا فردی که تازه از حال تشنج، بازگشته است؛ بر خلاف نتیجۀ معهود، ممکن است حالت پرخاشگری فرد را تسریع یا تشدید کند. وقتی مقاومت فرد به محدودیت بیشتر می شود، تهدید به زندگی اش هم به همان میزان افزایش می یابد. محدود کردن فرد به ویژه با گرفتن صورت او رو به پایین و بستن دست هایش در پشت، می تواند خطرناک باشد.

در زمان تغییر هوشیاری، فرد مبتلا به تشنج موضعی پیچیده، ممکن است مرتکب اقدامی ناآگاهانه شود که به عنوان “جرم” تلقی شود. برای مثال برداشتن اشیاء، ربودن چیزی از فردی نزدیک به او، یا باز و بسته کردن درها، که ممکن است منجر به دستگیری و پیگیرد قانونی برای جرم هایی مانند دزدی از فروشگاه، حمله کردن یا رفتارهای ناشایست شود. این رفتارها معمولاً کلیشه ای هستند که در آنها، فرد هر بار که تشنج دارد، کاری شبیه به همان را انجام می دهد و معمولاً چون دچار اختلال هوشیاری است، نمی تواند کنترلی روی رفتار یا حرکت های خود داشته باشد.

هرگاه فردی در مورد یک رفتار مجرمانه، ادعا کند که رفتار مجرمانۀ او ناشی از یک تشنج بوده است؛ بهترین کسی که می تواند این ادعا را تأیید یا رد کند؛ متخصص مغز و اعصاب اوست که بیش از همه با ویژگی های تشنج فرد آشنا است.

گزارش شاهدان عینی از رفتار دقیق فرد (توصیفی که معمولاً از رفتارهای در زمان تشنج گفته می شود) می تواند به تشخیص اینکه فرد در حال اقدام، در وضعیت تشنج یا postictal بوده است، کمک کند. حضور یک متخصص آشنا با فرد و تشنج های او، در دفاع از هرگونه اتهام مجرمانه، می تواند حیاتی باشد.

توجه کنید که بعضی از وکلای مدافع، متوجه شده اند که ارائۀ شهادت حضوری یا نامۀ مکتوب از پزشک متخصص فرد، با قید چگونگی درمان که تاریخچه و الگوهای تشنج در آن ذکر شده باشد؛ خیلی مفید خواهد بود. به ویژه زمانی که تشنج ها روی رفتار فرد اثر گذاشته و به همان دلیل، فرد، متهم به اقدام مجرمانه شده باشد.

با این همه، اگر چنین مستنداتی موجود نباشد، تهیۀ یک گزارش ویدئومانیتورینگ از زمان تشنج واقعی می تواند کمک کننده باشد؛ چرا که در زمان فرآیند، هم نوار مغزی می تواند به تشخیص تشنج کمک کند و هم رفتار ضبط شدۀ موجود در ویدئو، الگوی تشنجی را نشان می دهد.

تاکنون نمونه های بسیاری بوده اند که فرد در حال تشنج، دستگیر شده است و متهم به مواردی همچون مستی، رفتارهای ناشایست، مقاومت برای دستگیری، ورود غیر قانونی و حتی حمله به پلیس شده اند.

این یک مشکل جدی است و نیاز به آموزش نیروهای پلیس برای تشخیص و مدیریت تشنج دارد.

نیروهای پلیسی که در این زمینه آموزش ندیده باشند؛ می توانند موجب شوند که فرد به زندان رود و در بیشتر موارد، در زندان هم، به دلیل نرسیدن داروهای ضدتشنج، که منجر به تشنج های بیشتر می شود؛ فرد دچار محرومیت بیشتر خواهد شد.

این مسئله نشان می دهد که لازم است نگاه خود را در این زمینه تغییر دهیم و نیروهای انتظامی و حتی وکلای مدافع در مورد صرع و انواع تشنج، آموزش های لازم را ببینند.

بیشتر

چگونه عفونت ویروسی، مغز را تحت تأثیر خود قرار می دهد؟

از آنجایی که عفونت ویروس کرونا تمام جهان را درگیر کرده است؛ مهم است بدانیم هنوز هیچ شواهد بالینی مبنی بر این که این عفونت، تشنج ها را در افراد مبتلا به صرع بیشتر می کند، به دست نیامده است. با این حال خوب است بدانیم که عفونت های ویروسی مانند کووید 19، پتانسیل عفونی کردن سلول های عصبی مغز و التهاب آن را دارند.

عفونت های ویروسی تنفسی در اغلب بیماران با نشانه های تب، سرفه، کوتاه شدن تنفس، گرفتگی سینه، سردرد، حالت تهوع، خستگی و یا از دست دادن حس بویایی و چشایی همراه است.

گزارش های نادری حاکی از این است که در مواردی، کووید 19 منجر به تشنج های تونیک کلونیک یا تشنج های طولانی مدت ( استاتوس) شده است.

به طور کلی تب و عفونت ویروسی به صورت بالقوه می تواند شدت و تعداد تشنج ها را تحت تأثیر خود قرار دهد. با این حال اطلاعات علمی کمی حاکی از اینکه چگونه از یک عفونت ویروسی، علائم عصبی به وجود می آیند؛ در دست است.

ویروس کرونا با آلوده کردن سلول های خونی، این پتانسیل را دارد که سلول های ایمنی بدن را تحت تأثیر خود قرار داده که آنها به نوبۀ خود، می توانند به سیستم عصبی مرکزی برسند. از طرف دیگر ممکن است ویروس به وسیلۀ اعصاب بویایی بینی که منجر به از دست دادن حس بویایی و چشایی می شود یا از راه عصب واگ، به سیستم عصبی مرکزی وارد شود.

همچنین کووید 19 می تواند در بعضی بیماران پدیده ای به نام “طوفان سیتوکین” به وجود آورد. سیتوکین ها پروتئین های کوچکی هستند که توسط سلول های ایمنی خاصی در بدن تولید شده و در مقابل ویروس یا باکتری مهاجم، برای دفاع از بدن، تغییرهایی به وجود می آورند. تولید بیش از حد این ماده، که با ویروس کووید تحریک شده است، می تواند برای بعضی از اندام ها تخریبگر باشد. سیتوکین ها همچنین در تب و تشنج در بیماران مبتلا به صرع نقش دارند. التهاب هایی که منجر به تب می شوند، می توانند سطح سیتوکین را افزایش دهند که منجر به افزایش تشنج می شود. سیتوکین ها می توانند از سد خونی مغز عبور کرده و منجر به آسیب مغزی در بیماران مبتلا به کووید شدید شوند.

در بیماران مبتلا به کووید شدید، عفونت همانگونه که ریه ها را درگیر می کند، سطح اکسیژن خون را کم کرده و منجر به ایجاد شکاف در سد خونی مغز می شود. در نتیجه عارضه هایی مانند افزایش تشنج، التهاب مغز و یا سکته اتفاق می افتد.

بیشتر

واکسن کووید19 و دغدغه‌ها

کرونا که سازمان بهداشت جهانی آن را به عنوان پدیده‌ای «همه گیر» شناسایی و اعلام کرد؛ تاکنون بیش از یک میلیون نفر را در جهان، به کام مرگ فرستاده است. اگرچه هرکسی می تواند دچار کرونا شود، اما این بیماری در سالمندان و افراد با بیماری های زمینه ای، خطر بیشتری دارد.

هم اکنون زمزمه هایی از تهیۀ موفقیت آمیز واکسن کووید19 به گوش می رسد. شرکت های دارویی متعددی، نتایجی را در گزارش های تحقیقی خود نشان داده اند. به نظر می رسد به زودی یکی از این واکسن ها، مجوز استفاده را خواهد گرفت.

به محض تأیید و اجازۀ استفاده از واکسن کووید، دسترسی به آن در ابتدا محدود خواهد بود. مقامات مسئول در امریکا، در حال بررسی اولویت ها بر اساس در معرض عفونت قرار گرفتن، خطر افزایش بیماری های زمینه ای ، خطر تأثیرات منفی اجتماعی و خطر انتقال عفونت به دیگران هستند. اولویت های زیر برای ایمنی سازی توسط کمیتۀ مشورتی بیماری های عفونی در آمریکا در نظر گرفته شده اند :

فاز 1 الف : کارکنان بهداشت و درمان و کارمندان مراقبت های بهداشتی
فاز 1 ب : کارگران و کارمندان اموری که با افراد تماس مستقیم دارند؛ مانند منشی های پاسخگو، معلم ها و سایر کارکنان مدرسه، و رانندگان وسایل نقلیۀ عمومی
فاز 1 ج : افراد با خطر بیشتر مانند افراد با بیماری های زمینه ای و سالمندان بیش از 65 سال
فاز 2 : افرادی که در گروه های بزرگ با هم زندگی می کنند، مانند زندانیان و بیماران آسایشگاه ها
فاز 3: نوجوانان و کودکان
فاز 4 : سایر افراد

این مرحله بندی فعلاً به صورت پیشنهاد مطرح شده است و به نظر می رسد اولین مرحلۀ تحویل واکسن در فاز اول، از انتهای ماه دسامبر 2020 تا ژانویه 2021 شروع شود.

برای اثربخشی واکسن، دو نوبت تزریق با فاصلۀ 3 تا 4 هفته درنظر گرفته شده است.

پرسش های رایج 

• چه کسانی باید واکسن کووید19 را دریافت کنند؟
واکسیناسیون کووید19 لازم است برای همه انجام شود. خطر بیماری جدی کرونا و گسترش آن، خیلی بیشتر از خطرهای مربوط به واکسیناسیون آن است.

• من سالم هستم. آیا باید واکسن بگیرم؟
حتی افراد سالم هم در معرض ابتلا به کووید19 و وخیم شدن حالشان هستند؛ پس پیشنهاد می شود آنها هم واکسن دریافت کنند. واکسیناسیون از گسترش ویروس توسط شما برای اطرافیانی که ممکن است نسبت به این بیماری آسیب پذیرتر باشند، جلوگیری می کند.

• من کرونا گرفته و بهبود پیدا کرده ام. آیا هنوز نیاز به واکسن دارم؟
هنوز مشخص نیست که بعد از بهبودی فرد از کرونا، چه زمانی فرد در مقابل ابتلای دوباره، مصونیت دارد. بعضی از داده ها می گویند که ایمنی طبیعی بعد از ابتلاء به کرونا، خیلی زیاد نیست. البته به عنوان یک پرسش، کمیتۀ بیماری های عفونی، هنوز به این سؤال دقیقاً پاسخ نداده است.

• آیا ماسک زدن، حفظ فاصلۀ اجتماعی و در خانه ماندن، جایگزین بهتری به جای واکسن نیست؟
با توجه به گسترش کووید19 در دنیا، حیاتی است که مصونیت در مقیاس بزرگ به وسیلۀ واکسیناسیون ایجاد شود، تا همه گیری کرونا در جهان متوقف شود. کووید19 اغلب در جوامع، از طریق افرادی که بدون علامت هستند منتشر می شود. افراد می توانند تا 14 روز، بدون هیچگونه علامتی این بیماری را به دیگران سرایت دهند و آنهایی که علامت دارند هم، دو روز پیش از شروع علائم، می توانند دیگران را آلوده کنند. این یعنی اگرچه مهم است که ماسک زدن، حفظ فاصلۀ اجتماعی و در خانه ماندن ادامه داشته باشد؛ اما برای محدود کردن این همه گیری، کافی نیست.

• آیا واکسن کووید19 خطری ندارد؟
اطلاعات به روز شده تاکنون، دال بر این هستند که واکسن تولید شده، بسیار امن است.
در آزمایش های بالینی تولید واکسن، بیش از 40 هزار نفر واکسن را دریافت کردند. شرکت تولید کننده باید حداقل نیمی از افراد شرکت کننده در آزمون بالینی را، بعد از دریافت دو نوبت از واکسن به مدت دو ماه و بیشتر پیگیری می کرد؛ تا اثربخشی و امنیت واکسن تأیید می شد.
علاوه بر این، مراکز کنترل و پیشگیری بیماری ها، به دقت امنیت واکسن را بررسی و به طور مستمر اطلاعات شفاف و دقیق را به کارکنان بهداشتی و مردم گزارش کرده است.

• چه عوارض جانبی در آزمایش بالینی واکسن کووید19 گزارش شده است؟
حدود 15 درصد از افراد، درد موضعی یا تورم را در محل تزریق واکسن داشته اند؛ که بهبود یافته است. حدود 15 درصد از افراد، سردرد، لرز، خستگی، درد عضلانی یا تب را در زمان کوتاهی بعد از تزریق واکسن تجربه کرده اند؛ که به معنی این بوده است که سیستم ایمنی بدن در مقابل واکسن، واکنش نشان داده است.

• آیا افراد مبتلا به صرع در خطر بیشتر عوارض جانبی هستند؟
مستنداتی مبنی بر این که افراد مبتلا به صرع در خطر بیشتر عوارض جانبی بعد از دریافت واکسن باشند، وجود ندارد. مثل هر واکسن دیگری، در بعضی افراد به دنبال بروز تب ناشی از واکسن و پایین بودن آستانۀ تشنج در آنها، ممکن است به ندرت تشنج اتفاق بیفتد. شواهدی مبنی بر این که واکسن کووید 19، صرع را بدتر کرده یا موجب آسیب به مغز می شود، وجود ندارد.

• واکسن کووید19 چگونه مؤثر خواهد بود؟
اطلاعات تجربی نشان می دهند که واکسیناسیون بعد از دو نوبت تزریق، حداقل 90 درصد در پیشگیری از علائم عفونت کووید19 و گسترش بیماری مؤثر بوده است. هنوز مشخص نیست که آیا واکسن به طور کامل از عفونت کووید جلوگیری می کند یا فقط از گسترش بیماری در بدن پیشگیری می کند.

• آیا بعد از واکسیناسیون، همچنان نیاز به استفاده از ماسک و حفظ فاصلۀ اجتماعی هست؟
بسیار مهم است که برای متوقف ساختن این همه گیری، حتی بعد از واکسیناسیون، همچنان از تمام موارد پیشگیری شامل ماسک، حفظ فاصلۀ اجتماعی و شستن دست ها استفاده کنیم. متخصصان به زمان بیشتری نیاز دارند تا در مورد میزان حفاظت واکسن کرونا در موقعیت های زندگی واقعی و اینکه این محافظت چه میزان طول می کشد، نکته های بیشتری بدانند. به علاوه افرادی که واکسن دریافت می کنند، باز هم در خطر ابتلاء به کرونا هستند؛ فقط بیماری آنها شدت پیدا نکرده و هنوز می توانند دیگران را آلوده کنند. استفاده از ماسک و حفظ فاصلۀ اجتماعی، به جلوگیری از انتشار ویروس کمک می کند.

 

بیشتر